24.11.2015r.
ZASADY ROZLICZANIA KOSZTÓW C.O. i C.W.
W NASZYCH BUDYNKACH
Wyniki okresowych rozliczeń kosztów ciepła dla ogrzania lokali czy podgrzania wody dostarczanej w poszczególnych budynkach, w dalszym ciągu wywołują wiele namiętności i sprzeciwów. Szczególnie jest to zauważalne w okresach zmian oprzyrządowania do prowadzonych pomiarów których celem było uszczelnienie systemu pomiarowego, czego doświadczyliśmy w minionym sezonie grzewczym.
Nasze wszystkie budynki są wyposażone w instalacje centralnego ogrzewania, zaś 2/3 z nich w instalację ciepłej wody użytkowej dostarczanej centralnie. Zatem zgodnie z prawem spółdzielnia jest organizatorem zaopatrzenia lokali w ciepło oraz rozliczającym koszty dostarczenia z użytkownikami lokali.
Rozliczenie kosztów ogrzewania jest zagadnieniem wyjątkowo skomplikowanym, ponieważ ciepło przenika z pomieszczeń cieplejszych do pomieszczeń chłodniejszych – niezależnie od faktu, że ciepło jest tracone przez przegrody zewnętrzne budynku. Rozliczenia spółdzielni z użytkownikami lokali następują w dwóch etapach.
● poprzez ustalenie zaliczkowych opłat za centralne ogrzewanie oraz podgrzanie wody za dany okres rozliczeniowy na podstawie przyjętych założeń do planu gospodarczo-finansowego gospodarki cieplnej. (u nas obydwa ustala się na poziomie wyniku z okresu poprzedniego, z uwzględnieniem zmian cen energii u Dostawcy ciepła).
● rozliczenie oparte na faktycznie poniesionych w okresie rozliczeniowym kosztach gospodarki cieplnej, stanowi podstawę do rozliczenia z użytkownikami lokali, różnic pomiędzy pobranymi opłatami zaliczkowymi a kosztami faktycznie obciążającymi poszczególne lokale.
Zasady rozliczeń kosztów dostawy ciepła z użytkownikami lokali określa Regulamin Rozliczeń obowiązujący w spółdzielni, który opiera się o normy prawne, organizacyjne, techniczne oraz ekonomiczne regulowane przez ustawę z dnia 10.04.1997 r. – Prawo Energetyczne (Dz .U. 2012: 1059 – jt).
Koszty gospodarki cieplnej rozlicza się odrębnie dla każdego budynku.
Rozliczenie kosztów c.o.
W budynkach naszej spółdzielni od ponad 20 lat, w rozliczeniach kosztów gospodarki cieplnej z użytkownikami lokali stosowany jest system rozliczeń zindywidualizowanych
(w przeciwieństwie do rozliczeń uproszczonych). W tym systemie niezbędne do jego stosowania są urządzenia pomiarowe umożliwiające ustalenie ilości ciepła zużywanego na: centralne ogrzewanie, podgrzewanie wody – a w poszczególnych lokalach są zainstalowane przyrządy pomiarowe (wodomierze c.w.) lub urządzenia wskaźnikowe (podzielniki) umożliwiające określenie ilości ciepła przypadającego na dany lokal.
W budynkach objętych zindywidualizowanym systemem rozliczeń:
● koszty stałe centralnego ogrzewania są rozliczane proporcjonalnie do powierzchni użytkowej lokali w budynku,
● koszty zmienne centralnego ogrzewania są rozliczane na poszczególne lokale przy wykorzystaniu wskazań przyrządów pomiarowych lub urządzeń wskaźnikowych (podzielniki).
Przepisy prawa (w tym ustawy z dnia 10.04.1997r. Prawo energetyczne) nie stanowią jaka część kosztów zakupu ciepła ma być rozliczana opłatą stałą a jaka opłatą zmienną.
Wobec powyższego. wg opinii specjalistów, właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego w metodzie rozliczenia kosztów ogrzewania, wprowadzonej regulaminem, powinien dążyć do ustalenia maksymalnie wysokiej opłaty stałej, uwzględniając konieczność wprowadzenia opłaty zmiennej stymulującej energooszczędne zachowanie użytkownika lokalu.
Do kosztów stałych ogrzewania lokali powinny być zaliczane w szczególności:
● opłaty stałe pobierane przez Dostawcę za ciepło dostarczane na cele ogrzewania danego budynku (wynikające z faktur),
● koszty stałe i zmienne ogrzewania pomieszczeń ogólnego użytku w danym budynki (klatki schodowe, piwnice, strychy, pralnie, suszarnie, wózkownie, szyby dźwigowe itp),
● część kosztów zmiennych ogrzewania mieszkań, skorygowana współczynnikami wyrównawczymi ze względu na położenie lokalu w bryle budynku – współczynniki te
w regulaminie ustala zarządca budynku (spółdzielnia mieszkaniowa).
Wskutek zastosowania współczynnika, niektórzy użytkownicy lokali mają skorygowaną (zmniejszoną) opłatą zmienną za centralne ogrzewanie przypadającą na ich lokal. Korekta ta ma na celu uwzględnienie zwiększonych strat ciepła przeznaczonego na ogrzewanie danego lokalu z powodu usytuowania tego lokalu w bryle budynku.
Koszty zmienne ogrzewania lokali są różnicą między całkowitym kosztem ogrzewania budynku a stałymi kosztami ogrzewania lokali.
Stosowanie zindywidualizowanego (podzielnikowego) systemu rozliczeń kosztów c.o. wymaga uwzględnienia w szczególności następujących uwarunkowań:
1/ usytuowanie mieszkania w bryle budynku ma istotne znaczenie dla wielkości zapotrzebowania na ciepło niezbędne dla utrzymania normatywnie takiej samej temperatury wewnętrznej w poszczególnych lokalach.
Np. mieszkania tzw. narożne, położone na skrajnych kondygnacjach mają większe straty ciepła niż mieszkania tzw. środkowe lub położone na pozostałych kondygnacjach. W celu zapobiegania nadmiernemu obciążeniu kosztami ogrzewania użytkowników lokali
o wysokich stratach ciepła – stosowny przepis Prawa energetycznego zaleca stosowanie współczynników wyrównawczych zużycia ciepła. U nas określa je Regulamin rozliczeń kosztów ciepła.
2/ koszty ogrzewania – jako istotna pozycja opłat za korzystanie z lokali. Niektórzy użytkownicy lokali dążąc do zmniejszenia swoich obciążeń kosztami zmiennymi ogrzewania maksymalnie uszczelniają stolarkę zewnętrzną oraz minimalizują dopływ ilości ciepła do grzejników swojego lokalu. Wywołuje to nie tylko nieprawidłowości w warunkach eksploatacji budynku (wprowadza zawilgocenie, zagrzybienie), ale również zwiększa przenikanie ciepła z sąsiednich lokali do lokalu wychłodzonego, czyli korzystanie z ciepła dostarczonego do INNEGO (sąsiadującego) lokalu.
Występują również przypadki manipulowania wskazaniami przyrządów pomiarowych lub wskaźnikowych (podzielnikowych) a także nieprawidłowego działania tych urządzeń.
W celu zapobiegania rażącemu zaniżaniu lub zawyżaniu obciążeń poszczególnych lokali zmiennymi kosztami ogrzewania, jest wskazane ustalenie wielkości granicznych. Powyższym zjawiskom zapobiega się w praktyce poprzez odpowiednią opłatę stałą za centralne ogrzewanie.
U nas w ŻSM po wymianie podzielników wyparkowych na podzielniki elektroniczne, nie reagujące na ciepło zewnętrzne (spoza grzejnika) niezbędne stało się zwiększenie opłaty stałej z 30 proc. do 50 proc. kosztu energii cieplnej dostarczonej do budynku.
3/ uniemożliwienie użytkownikom manipulowanie przy urządzeniach wskaźnikowych, czy dokonywania ich obsługi, bądź uniemożliwianie tej czynności ekipom technicznym zarządcy budynku. W innych przypadkach użytkownikom tych lokali będą przypisane koszty szacunkowe ustalone przez Zarządcę.
------------------------
Powyższe zasady rozliczeń kosztów ciepła zgodne z przepisami Prawa Energetycznego znajdują odzwierciedlenie w Regulaminie rozliczeń kosztów ciepła energii cieplnej w ŻSM, który obowiązuje wszystkich użytkowników spółdzielczych lokali.
Wyniki rozliczenia ostatecznego sezonu (po zainstalowaniu podzielników elektronicznych)
i sygnały od mieszkańców zgłaszających problemy poprawnej pracy termozaworów, które pracują już ponad 20 lat, skłoniły nas do poszukiwania rozwiązań takich mechanizmów finansowych, które pozwolą na modernizacyjną wymianę dotychczasowych mocno zużytych termozaworów. Musimy przy tym wiedzieć, że obowiązujące w tym zakresie normy dot. nowej produkcji dopuszczają do instalowania termozawory, których dolna granica powtórnego załączenia to + 16oC. Nie dopuszcza więc ona do nadmiernego wychłodzenia lokalu i ogrzewania się ciepłem z lokali sąsiednich, na co wskazywaliśmy w niniejszym artykule i co stanowiło jedną z patologii zindywidualizowanego systemu rozliczenia kosztów ciepła.
Zarząd ŻSM