01.12.2016
Z KRAJU
STANOWISKO Rady Krajowej Związku Zawodowego „Budowlani"
w sprawie ram polityki mieszkaniowej i budowlanej państwa
Związek Zawodowy „Budowlani" uważa, że z punktu widzenia kształtowania racjonalnych założeń polityki budowlanej, mieszkaniowej i planowania przestrzennego
w Polsce minione lata były czasem straconym.
Kolejne rządy w tym okresie, podejmując różne, często sprzeczne ze sobą działania w tej sferze, konsekwentnie pomijały istotę problemu i unikały sformułowania spójnego
i realistycznego programu rozwoju budownictwa mieszkaniowego i założeń polityki budowlanej państwa. Pracownicy budownictwa zapamiętają te lata głównie jako czas pogłębiającej się niestabilności na rynku pracy, odchodzenia od umów o pracę, wypowiadania układów zbiorowych pracy, ograniczania uprawnień socjalnych i wymuszonej emigracji zarobkowej. Spółdzielczość mieszkaniowa zapamięta te lata jako czas bezsensownej walki ze strukturami spółdzielczymi i samą ideą spółdzielczości. Chcemy, aby ten okres w polskim budownictwie i mieszkalnictwie wreszcie się skończył. Warunkiem dla stabilizacji i rozwoju sektora budowlanego w Polsce jest uporządkowanie rynku budowlanego. Podstawowymi mechanizmami, zapewniającymi, stabilność działalności i rozwój w tym obszarze, są kompleksowe rozwiązania w zakresie prawa budowlanego, planowania przestrzennego i - co szczególnie istotne - prawa i praktyki zamówień publicznych. Dobre rozwiązania w sferze zamówień publicznych, oparte na wdrożeniu dyrektywy UE z uwzględnieniem tzw. klauzul socjalnych, wpłyną na ucywilizowanie całego obszaru zamówień, eliminację patologii
i zapewnią uczciwą konkurencję na rynku. Działania podjęte w ramach polityki mieszkaniowej państwa muszą mieć charakter wielokierunkowy. Potrzebny jest realny plan systematycznego wychodzenia ze strukturalnego kryzysu budownictwa mieszkaniowego, spowodowanego wciąż niskim poziomem dochodów społeczeństwa i brakiem sensownych instrumentów wspierania rozwoju tego sektora przez państwo. Konieczne jednocześnie jest pilne podjęcie działań praktycznych - w obliczu rosnącej sfery wykluczenia społecznego, zagrożeń demograficznych i zróżnicowania potrzeb różnych grup społecznych czy wobec dramatycznie rosnącej „luki remontowej", zagrażającej istniejącej substancji mieszkaniowej. Związek Zawodowy „Budowlani" uważa, że założenia polityki mieszkaniowej państwa muszą koncentrować się szczególnie na kilku najważniejszych sferach. Pierwszą z nich jest budownictwo socjalne dla osób w najtrudniejszej sytuacji bytowej. Brak aktywnej polityki państwa w tej sferze oznacza dalsze pogłębianie problemów będących efektem wykluczenia społecznego. Drugą z newralgicznych sfer polityki mieszkaniowej jest budownictwo na wynajem dla osób o stosunkowo niewielkich dochodach i budownictwo umożliwiające większą mobilność siły roboczej na rynku krajowym. Państwo powinno wprowadzić nowe instrumenty zwiększające atrakcyjność tej formy zarówno dla potencjalnych inwestorów, jak
i najemców. To jest obszar, w którym można efektywnie wykorzystać potencjał i możliwości działania spółdzielczości mieszkaniowej. Dotychczasowe rozwiązania są niewystarczające. Związek Zawodowy „Budowlani" uważa, że nie należy odrzucać z powodów doktrynalnych – tak jak stało się to w minionych latach - możliwości udzielania różnych ulg budowlanych
i mieszkaniowych dla szerszej grupy odbiorców. Doświadczenie wskazuje na fakt, że wiele ulg ma wyraźny charakter stymulujący wzrost gospodarczy, pozytywny wpływ na tworzenie nowych miejsc pracy i ograniczenie szarej strefy gospodarczej w budownictwie. Nowe instrumenty stymulujące muszą pojawić się szczególnie w sferze remontów istniejącej substancji mieszkaniowej - zarówno publicznej, jaki prywatnej. Związek Zawodowy „Budowlani" uważa, że po to, by udało się prowadzić sensowną politykę mieszkaniową państwa konieczne jest odejście od skrajnego fiskalizmu na rzecz uznania priorytetów społecznych. Związek Zawodowy „Budowlani" biorąc pod uwagę negatywne doświadczenia minionych lat, uważa, że w celu właściwej koordynacji polityki mieszkaniowej i budowlanej państwa niezbędne jest reaktywowanie samodzielnego resortu budownictwa. Historia wielu lat niekompetencji, pustych obietnic, braku pomysłów, barier administracyjnych i odsuwania spraw polityki budowlanej i mieszkaniowej daleko od centrum zainteresowania rządu
i tworzących go ugrupowań nauczyła nas, że tylko zapewnienie stałej reprezentacji potrzeb tego sektora w składzie rady ministrów daje szansę na konsekwentną realizację polityki w tej sferze.
Warszawa, październik 2015 r.
Ps. Materiał opublikowany miesięczniku „DOMY SPÓŁDZIELCZE”