06.12.2016

Spółdzielnie mogą podwoić liczbę budowanych mieszkań lokatorskich

Czas budować mieszkania

Rada Nadzorcza Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP poparła
w uchwale z 24 października br. rządowy program „Mieszkanie plus". Wyraziła również oczekiwanie, iż przyczyni się on także do rozwoju spółdzielczego lokator­skiego prawa do lokalu mieszkalnego. Członkiem, założycielem Związku Rewizyjnego jest Żyrardowska Spółdzielnia Mieszkaniowa.

         Podstawowym problemem, z któ­rym spotyka się polskie mieszkal­nictwo, jest deficyt mieszkanio­wy, stanowiący różnicę między liczbą zamieszkałych mieszkań, a liczbą gospodarstw domowych. Sięga on około 2 milionów, w tym około 1,1 miliona w miastach. Kolejną istotną kwestię stanowi problem związany z niedosta­teczną dostępnością lokali, rozumianą, jako możliwość zaspokajania potrzeb mieszkaniowych przez gospodarstwa domowe.

Niskie dochody społeczeństwa i wysokie koszty budowy, czy też zbyt wygórowane ceny nowych mieszkań, powodują, że jedynie niewielka część społeczeństwa może zaspokoić swo­je potrzeby mieszkaniowe na wolnym rynku. Równocześnie, w okresach zwiększonego popytu na mieszkania (powstającego przykładowo w związ­ku ze zmniejszeniem oprocentowania kredytów hipotecznych, czy też z po­prawą sytuacji na rynku pracy) można zaobserwować gwałtowny wzrost cen mieszkań - co miało miejsce np. w la­tach 2006 - 2008. A więc nawet w latach prosperity problem nie został rozwiąza­ny, przy dominacji rynku mieszkanio­wego przez budownictwo deweloperskie.

Podkreślmy - brakuje nam około 2 milionów mieszkań. Odpowiedzią na tak fatalny stan mieszkalnictwa powin­na być solidna, stabilna i konsekwentna polityka mieszkaniowa państwa.
     W ocenie Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP pilna stała się potrzeba uwzględnienia i wy­korzystania w ramach rządowego pro­gramu „Mieszkanie plus" potencjału spółdzielczego budownictwa mieszka­niowego. Z uwagi na szczególny charakter oraz rolę spółdzielni mieszkanio­wych, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiednich zmian w prawie, powin­no ono odegrać kluczową rolę w za­bezpieczeniu potrzeb mniej zamożnych warstw społeczeństwa.

Niezbędne są rozwiązania syste­mowe umożliwiające spółdzielniom mieszkaniowym równoprawny dostęp do środków budżetowych przeznacza­nych na ten cel, a także ułatwienia
w pozyskaniu terenów i ich zagospoda­rowaniu. Związek Rewizyjny wyraża uznanie dla inicjatywy rządu wyrażonej w uchwale Rady Ministrów z dnia 27 września 2016 r. w sprawie przyjęcia „Narodowego Programu Mieszkanio­wego", w której wskazano, iż: Przewi­dziano również wsparcie budownictwa społecznych mieszkań czynszowych, budowanych przez spółdzielnie miesz­kaniowe (...) i że dodatkowo, spółki gminne oraz spółdzielnie mieszkaniowe
i towarzystwa budownictwa społeczne­go, będą mogły ubiegać się o preferen­cyjne kredyty
w Banku Gospodarstwa Krajowego - z dopłatą budżetową - na budowę społecznych mieszkań czynszo­wych lub spółdzielczych lokatorskich. W tym przypadku czynsz nie będzie wyższy niż
5 proc. wartości odtworzeniowej. Założono rozwój spółdzielczo­ści mieszkaniowej w segmencie dostęp­nych mieszkań. Przygotowana zostanie nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Wobec tego Związek Rewizyjny wyraził oczekiwanie, iż rządowy program „Mieszkanie plus" przyczyni się do rozwoju spółdziel­czego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, jako alternatywnej ofer­ty, pełniącej szczególną rolę społeczną w procesie redukcji deficytu mieszkań na rynku.

Związek chce sięgnąć też do po­tencjału samych spółdzielni. Dlatego w połowie października br. do 3639 spółdzielni mieszkaniowych działają­cych w kraju rozesłana została ankie­ta, w której zawarte było pytanie, czy spółdzielnie chcą na swoim terenie ini­cjować budowę mieszkań lokatorskich i jakie posiadają zasoby terenów pod budowę. Z ogólnych szacunków wyni­ka, że spółdzielnie dysponują gruntem, na którym można zbudować nawet
40 tys. mieszkań.

Drugim ogniwem tego projektu jest konsorcjum finansowe, które chciałoby pomóc spółdzielniom w pozyskiwa­niu środków na inwestycje. - Związek zaangażował się
w poszukiwanie pod­miotów, które ułatwiłyby kredytowanie budowy mieszkań lokatorskich - mówi prezes, dr Jerzy Jankowski. - Czekamy zwłaszcza na propozycje ze strony banków spółdzielczych i SKOK. Zna­ne już są przykłady dobrej współpracy pomiędzy tymi branżami spółdzielczy­mi, choćby w Szczecinie, gdzie Spół­dzielnia Mieszkaniowa „Dąb" korzysta
z kredytów udzielanych przez Gospo­darczy Bank Spółdzielczy w Barlinku oraz Poznański Bank Spółdzielczy. Naszym partnerem może się stać rów­nież spółdzielczość spożywców, któ­ra jest zainteresowana pozyskaniem pomieszczeń na handel w budynkach spółdzielni mieszkaniowych. Po pod­sumowaniu wyników ankiet zwrócimy się do Krajowego Związku Rewizyjne­go Spółdzielni Spożywców „Społem" z konkretnymi propozycjami. A zatem projekt ten może rozwiązywać i inne problemy spółdzielcze.

Spółdzielcy są zainteresowani po­mocą państwa w postaci dostępu do gruntów państwowych, nadających się pod budowę mieszkań. Zakłada się, że program ten mógłby ruszyć bez finansowego wsparcia rządu i od samych przyszłych lokatorów zależeć będzie czy po 30 latach spółdzielnie przejdą na ich własność po spłacie kredytu. Spółdzielcy zamierzają rozmawiać w tej sprawie z resortem infrastruktury i budownictwa.

Oferta spółdzielców jest bardzo atrakcyjna dla władz, może bowiem podwoić efekty programu mieszka­niowego. Spółdzielczość z kolei może reaktywować działalność inwestycyjną i wykorzystać swoje siły. W rezultacie rodziny, których nie jest stać na miesz­kanie za kredyt komercyjny, mogą uzy­skać lokal za przystępną cenę.

Mieczysław Wodzicki

Ps. Autor jest redaktorem naczelnym dwutygodnika „KURIER SPÓŁDZIELCZY”